Leer- en ontwikkelklimaat

Het huidige en het te verwachten tekort aan zorgprofessionals leidt tot hoge werkdruk, onvoldoende mogelijkheden om nieuwe kennis op te doen en bij te houden, verzuim en uitstroom en een hoog percentage voortijdige uitval van medewerkers in opleiding (mio’s). Een en ander bedreigt de kwaliteit, veiligheid en continuïteit van zorg. Dit project richt zich dan ook op anders opleiden, leren en begeleiden, aantrekken van nieuwe doelgroepen, meer opleidingsrendement en behoud van medewerkers.

In het project zijn vier pilots uitgevoerd:

  1. Sterk(er) Leerklimaat: het verbeteren van het leer- en ontwikkelklimaat en het bieden van informele leermogelijkheden in teamverband voor een hogere kwaliteit van zorg en terugdringing van uitstroom.
  2. Nieuwe onderwijsconcepten: 3e leerweg: een vernieuwd (verkort) onderwijsconcept om nieuwe doelgroepen aan te boren en om zorgprofessionals op mbo-niveau versneld naar een hoger kwalificatieniveau te brengen en het leerrendement te verhogen.
  3. Alternatief begeleiden: mio’s meer op maat begeleiden door inzet van ontwikkelassessment en persoonlijke actie- en ontwikkelplannen en praktijk- en werkbegeleiders daarvoor te equiperen en daarmee het opleidingsrendement te verhogen.
  4. Alternatief begeleiden: PraktijkLeerVersterkers: het efficiënter en effectiever begeleiden van studenten door de begeleiding meer (online) te standaardiseren en praktijkgestuurd in te richten.

Doelstelling project

Het project is uitgevoerd in relatie tot het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg om instroom en behoud te bevorderen van zorgmedewerkers (in opleiding) die uitvoering geven aan de Wet Langdurige Zorg vanaf zorgzwaartepakket 4.

Doelrealisatie is nagestreefd door samen;

  1. uitstroom van ervaren zorgprofessionals tegen te gaan met een versterkt leer- en ontwikkelklimaat
  2. andere doelgroepen te interesseren voor opleiding(en) in de zorg en
  3. instromers via opleiding anders op te leiden en te begeleiden.

Resultaten

Twee van de vier pilots zijn afgesloten. De pilot Sterk Leerkimaat is niet volledig afgerond i.v.m. de laatste covid golf. Zodra dit mogelijk is, wordt de pilot afgerond. Elke pilot heeft geresulteerd in inbedding, of het voornemen daartoe, in structurele bedrijfsvoering bij minimaal één organisatie. Per pilot zijn verschillende resultaten behaald:

Sterk leerklimaat:

Het traject is gestart met een opleidingstraject voor leercoaches, bestaande uit 2 trainingsdagen en 5 intervisiebijeenkomsten. De leercoaches leren hoe ze met eenvoudige werkvormen en tools het leerklimaat bespreekbaar maken binnen teams en begeleiden vervolgens op methodische wijze een of meerdere teamverbetertrajecten. Gecertificeerde leercoaches hebben 11 teamtrajecten begeleid. Het merendeel van de teams scoort na afronding van dat traject hoger op leerklimaat ten opzichte van de nulmeting. Inzicht is verkregen in aspecten en teaminterventies die bijdragen aan een sterker leerklimaat.

Gerapporteerde resultaten:

  • Traject ondersteunt positionering leercoach;
  • Eigenaarschap van thema’s die door het team benoemd zijn, worden ook gedragen door teamleiders;
  • Leren dialoog aan te gaan met en in het team;
  • Thema’s onder de waterlijn zijn bespreekbaar;
  • Kwaliteit van zorg is onderwerp van gesprek;
  • Traject biedt veiligheid waardoor teamleden zich kwetsbaar opstellen;
  • Leer-/werkklimaat structureel op de teamagenda – prioritering;
  • Actieve(re) deelname teamleden in overleggen;
  • Toename werkplezier – werkplekleren – vitaliteit;
  • Synergie met andere lopende projecten in de organisatie vb. planetree.

Nieuwe onderwijsconcepten:

De 3e leerweg is een flexibele manier van opleiden die meer ruimte biedt voor afstemming op de behoefte van de organisatie en de medewerker in opleiding. Binnen deze pilot zijn twee trajecten, elk met een ander didactisch ontwerp, doorlopen. Resultaten per sub pilot:

Pilot doorstroom:

  • Van de negen gestarte verzorgenden C hebben er zes binnen 9 maanden en twee met een korte verlenging het diploma verzorgende-IG behaald. Het slagingspercentage is met 89% zo’n 20 – 25% hoger dan in regulier BBL-onderwijs.
  • 12 Senior werkbegeleiders zijn getraind in dit concept.
  • Als extra resultaat geldt: versterking digitale vaardigheden van de deelnemers

Pilot zij-stroom:

De pilot is nog niet afgerond. Naar verwachting studeren van de 30 gestarte zij-instromers er 11 in maart 2022 - dat is binnen 2 jaar - af als verzorgende IG/MZ en ronden er 15 in april 2022 het theoretisch deel van de verpleegkundige opleiding af. Alsdan is het opleidingsrendement 87%, gemiddeld 28% hoger dan in regulier BBL-onderwijs.
Zes praktijkbegeleiders hebben een leergang van 1 jaar, passend bij dit concept, met succes afgerond.

Ontwikkelassessment en persoonlijke actie- en ontwikkelplannen:

Doelrealisatie en eindresultaten van deze pilot zijn niet conform plan vast te stellen omdat de metingen niet uitgevoerd konden worden. Behaalde tussenresultaten:

  • 25 Extern getrainde zorgprofessionals (werk-, praktijkbegeleiders, zorgmanagers en/of opleidingscoördinatoren; waarvan iets minder dan de helft het geleerde nog praktiseert);
  • 12 Intern getrainde praktijkbegeleidersPraktijkLeerVersterkers

PraktijkLeerVersterkers:

Deze pilot werkt toe naar de implementatie van een methodische begeleidingsmodel (70:20:10) op maat met een duurzame verbeteraanpak gericht op een hoger niveau van maturiteit van praktijk- en werkbegeleiding waarbij werkdruk voor begeleiders vermindert. Deze pilot is later aan het project toegevoegd en kan bij project afronding nog net niet worden beoordeeld op effectiviteit. Wel zijn goede tussenresultaten behaald:

  • 14 Getrainde en gecertificeerde praktijkbegeleiders /-opleiders;
  • 45 Geïnstrueerde werkbegeleiders;
  • 9 Teamprofielen in gebruik;
  • Samenwerking met het regionale ROC

Aanvullend te verwachten resultaten in 1ste helft 2022

  • 7 Getrainde en gecertificeerde praktijkbegeleiders verdeeld;
  • 20 Geïnstrueerde werkbegeleiders.